A bird is powered by its own life and by its motivation

Digiscopie, fotograferen met spotting scope of verrekijker

Digiscopie, is dit ook iets voor u?

De telescoop of spottingscope heeft initieel de functionaliteit om waar te nemen. Dit kan gaan van waarnerming van vogels in eigen omgeving tot een bootexcursie om watervogels te tellen.

Tijdens uw tocht wordt u ongetwijfeld wel eens geconfronteerd met een unieke waarneming. Dit hoeft niet altijd een ongelooflijke zeldzame vogel te zijn. De eerste blikken door uw telecoop naar een rustende ijsvogel langs een oever zal u wellicht niet snel vergeten. 

Stelt u voor dat u die waarneming kan vereeuwigen met uw spotting scope? Het kan! 

Wat is digiscopie? 

Bij digiscopen maakt men gebruik van een digitaal toestel om te gaan fotograferen of zelfs te filmen door een tspotting scope of verrekijker. U gebruikt als het ware de spotting scope of verrekijker als lens, als verlengstuk van de body. Men kan objecten die ver weg zijn, vastleggen zonder dat het onderwerp verstoord wordt .

Heel wat type camera's komen in aanmerking voor digiscopie waaronder vele reflex-, systeem- en compactcamera's maar evenzeer de smartphone.

Producenten van spotting scope hebben de laatste jaren enorm ingespeeld op dit stijgend fenomeen.
Bekende merken vervaardigen heel wat hulpstukken om er voor te zorgen dat de camera met de spotting scope geconnecteerd kan worden. 

aIMG_3204.jpg

Digiscopie met welke camera?

Er zijn heel wat cameratypes die digiscopie mogelijk maken maar let goed op voor u een toestel aanschaft. Maak gebruik van de expertise van Natuurkijkers.be en contacteer ons gerust bij vragen. 

 

Gavia_Photoadapter_mounting01_IMG_1228.jpg

Reflexcamera's

2.     Reflexcamera's

Reflexcamera's kunnen op twee manieren gebruikt worden om te gaan digiscopen, met of zonder lens.

2.1.     Camera + 50mm lens
Deze combinatie is niet zo voor de hand liggend; wordt ook niet vaak gebruikt en is niet aan te bevelen. U heeft een heel stevige en gebruiksvriendelijke adapter nodig. Dit om zowel de combinatie perfect te kunnen uitlijnen alsook het exact op die plaats te kunnen houden achter de telescoop. Een body mét lens is een groot gewicht. De kans is heel groot dat de telescoop gaat overhellen door de zware camera.
Door het gebruik van een standaard lens moet het licht door een aantal extra lenzen. Dit veroorzaakt lichtverlies. De lens moet handmatig op oneindig geplaatst worden zodat er met de telescoop scherp gesteld kan worden.

Kowa voorziet wel een aanbod van tussenringen zodat het pakket over het oculair kan geschoven worden. Deze combinatie is wel aan te bevelen.

2.2     Camera zonder lens
In principe kunnen vele merken van reflexcamera's gebruikt worden mits dat er een T2 adapter bestaat. De T2 adapter is nodig om de body te kunnen connecteren met een een foto-adapter of andere adapter.

2.2.1   Camera met T2-ring en foto-adapter
Een foto-adapter is een tubus waarin een paar lenzen zijn verwerkt die ervoor zorgen dat het filmvlak volledig belicht wordt zonder enige fouten zoals coma, vignetering , chromatische abberatie's,...  Bij het gebruik van de foto-adapter moet men het oculair verwijderen en de foto-adapter erop schroeven of connecteren met een bajonetsluiting. Met deze combinatie gebruikt u eigenlijk de effectieve focale lengte van de telescoop als telelens. U kan echter niet meer extra in- of uitzoomen. 
Het nadeel is dat het wisselen tussen fotograferen en waarnemen niet zo vlot verloopt aangezien de montage van de foto-adapter toch enige tijd in beslag neemt.

2.2.2    Camera met T2-ring en adapter
De body wordt doormede een T2 ring bevestigd aan een adapter waardoor de uitlijning perfect is. Er is geen sprake van verstrooid licht. De Swarovski TLS APO adapter kan op een zeer korte tijd gemonteerd en gedemonteerd worden waardoor omschakeling van fotograferen naar observeren heel snel kan gaan. In de adapter is een lens gemonteerd waarbij het invallend licht van de telescoop perfect op het filmvlak valt. Zelfs voor de full-frame fanaten is er een 43mm TLS-APO beschikbaar.  

 
canonreflex.jpg

Systeemcamera's

3.     Systeemcamera's

Door de compactheid en het geringe gewicht in combinatie met een hoge kwaliteit van de sensor behoort dit cameratype tot mijn persoonlijke voorkeur. Het gewicht en omvang is kleiner dan bij een reflextoestel. Hierdoor is het niet nodig om een stabilisator te gebruiken om het zwaartepunt te verleggen.
Net zoals de reflexcamera's kunnen deze door middel van een T2 ring voor systeemcamera's geconnecteerd worden aan een adapter. De T2 ring voor een systeemcamera's is uniform voor alle merken.

systeemcamera.jpg

Smartphone of gsm

4.      Smartphones

Tegenwoordig bezit bijna iedereen een smartphone. Met de hedendaags ingebouwde camera's zijn er mooie resultaten te behalen. Het voordeel is dat men veelal de GSM op zak heeft en de bestaande adapters niet veel plaats nemen in de rugzak. De smartphone met adapter kan zelfs in de binnenzak opgeborgen worden. 

Fabriekanten van telescopen hebben hier op ingespeeld. Er zijn voor iPhone en Samsung al speciale adapters op de markt gebracht.

 
smartphone.jpg

De 10 tips van Natuurkijkers.be

1.     Rechtdoor of gehoekte kijker

Elk type spotting scope heeft zijn eigen voor- en nadelen. Natuurkijkers.be adviseert een rechtdoor spotting scope wanneer de gebruiker fotograferen primeert boven waarnemen. Er kan gemakkelijk in de richting van het onderwerp gericht worden en eventueel meegevolgd worden terwijl men fotografeert. Met een schuine inkijk heeft men meer ervaring nodig om een onderwerp in beeld te houden.

Bij een rechtdoor kijker moet het statief hoger ingesteld worden in vergelijking met een schuine inkijk wanneer men rechtopstaand waarneemt. Daarbij neemt de stabiliteit van het statief af en nemen de trillingen toe. Bijvoorbeeld als men een vogel wil waarnemen en/of fotograferen die zich in de lucht bevindt dan wordt het wat moeilijker bij de rechtdoor spotting scope. Dit omwille van het feit dat men zich als het ware onder onder de telescoop moet plaatsnemen met alle gevolgen van dien voor nek en rug. De middenzuil kan even wat hoger gezet woren maar dit is ten nadele van de stabiliteit. 

Voor vogelaars waarbij waarnemen primeert, gaat Natuurkijkers.be een kijker adviseren met een schuine inkijk. Het statief kan op een relatief lagere positie gehouden worden en de waarnemer kijkt op een comfortabele manier door het oculair. Het mikken naar een object is in het begin niet zo gemakkelijk aangezien er onder een bepaalde hoek wordt waargenomen. 

2.     De harde keuze van de spotting scope

Wanneer er een grotere diameter van objectief wordt genomen, dan wordt er meer licht vergaard waardoor de belichtingstijden gevoelig verkort worden. Deze lichtopbrengst vormt een groot voordeel. Daar tegenover kan het gewicht als minpuntje ervaren worden. Grotere spotting scopes bezitten meer glas en grotere prisma's. 

Sommige spotting scopes laten kleurfouten of chromatische aberratie zien. Deze kleurschifting is een optische fout van lenzen en lenssystemen. Deze fout ontstaat doordat licht, bestaande uit verschillende golflengten, niet in diezelfde mate wordt gebroken aan de lensoppervlakken. De oorzaak hiervan is dispersie, een materiaaleigenschap van glas. HD, fluoriet, ED telescopen zullen geen of weinig kleurfouten laten zien.

3.     Het statief

Het statief is misschien wel één van de meest onderschatte onderdelen van het systeem. Bij gebruik van een grotere en zwaardere spotting scope, is een zwaar statief zeker aan te raden. Een goed statief zorgt ervoor dat er minder trillingen merkbaar zijn. Trillingen zijn merkbaar op de foto door bewegingsonscherpte.

4.     De statiefkop

De kwaliteit, de behendigheid en het gewicht van de kop hebben zeker een betekenis bij digiscopie. Een licht kop zal een zware telescoop (al of niet met camera) voldoende kunnen ondersteunen. Het is ook belangrijk dat de kop niet doorglijdt terwijl men fotografeert. Een kop waarbij de druk zowel op de horizontale- als verticale assen goed te regelen zijn is een must!

5.     De stabilisator

Een reflex fototoestel heeft het nadeel dat de body een groot gewicht heeft. De kijker is wat uit balans en heeft de neiging achterover te buigen. Een goede kop kan daarbij helpen maar een stabilisator brengt de oplossing. Het zwaartepunt wordt verlegd waardoor het ganse systeem in balans is.

6.     Vignetering

Bij gebruik van de compactcamera's en smartphone heeft men vooral met het probleem te maken dat het filmvlak te klein is voor de uittredepupil. Bij de laagste vergroting heeft men zowel de grootste uittredepupil alsook het meeste licht én het minste vignetering.

Om dit op te lossen moet men meer inzoomen met de camera totdat gans het filmvlak belicht wordt. Hoe minder men moet inzoomen hoe beter voor het resultaat.

Er zijn een aantal nadelen bij gebruik van een te hoge zoom:

-   Brandpuntsafstand vergroot naarmate men meer inzoomt waardoor de belichtingstijden veel langer worden.
-   Trillingen worden veel sneller vast gelegd.

7.     Andere leuke tools

Bewegingsonscherpte wordt niet alleen toebedeeld aan een minder goed statief en kop. De instellingen op de camera hebben evenzeer een invloed op het resulaat. Vaak wordt onderschat dat beweging kan veroorzaakt worden bij het indrukken van de ontspanknop. Een draadontspanner kan dit voorkomen. Tegenwoordig kunnen sommige camera's al bediend worden vanuit een app op de smartphone. Maak er gebruik van! 

8.     De adapters

Een adapter voor de camera is nodig om diverse redenen:

  • Midden van de chip van de camera centreren tegenover het midden van de uittredepupil. 
  • Filmvlak van de camera perfect evenwijdig brengen met het beeldvlak van de kijker.
  • Zo weinig mogelijk strooilicht verzamelen.
  • Snel kunnen wisselen van waarnemen naar fotograferen en omgekeerd.

Producenten maken gebruiksvriendelijke adapters voor alle soorten camera's. OPGELET: niet iedere camera, smartphone of ander toestel kan geconnecteerd worden. Vraag raad aan Natuurkijkers.be!

9.      Kennis beeldbewerking

De genomen foto's kunnen vaak nog wat bijgewerkt worden. Soms is het voldoende om de levels juist te zetten, een beetje contrast toe te voegen of eventueel bij te scherpen.

Bij een goed belichte foto kunnen deze veranderingen toegepast worden. Bij overbelichte foto's is er heel wat informatie verdwenen. Deze informatie kan men niet terug krijgen. Te donkere foto's gaan bij bewerking te veel ruis gaan genereren. Een goede start is een must.

10.    Thuis oefenen

Digiscopie gaat niet zonder slag of stoot! Trek niet meteen de natuur in zonder degelijke kennis van de camera en de werking van de telescoop. Dit zorgt voor onnodige stress. Digiscopen moet een ontspanning zijn en blijven. Oefening baart kunst!

Best is eerst eens proberen met een vast object in de tuin. Doordat het object niet beweegt, kan men geen beeldonscherpte creëren. Op deze manier kan men leren wat het toestel kan. Daarnaast is het ook belangrijk om te ontdekken hoe de camera reageert bij schommelende lichtomstandheden. Ook door zelf wat instelingen uit te proberen, krijgt u meer inzicht om later bij moeilijke omstandigheden snel te kunnen anticiperen op een verkeerd belichte foto.

Eens dit allemaal lukt, kan men overgaan naar bewegende objecten. Hierbij komt de moeilijkheid om scherp te stellen bij het fotograferen. Onthoud héél goed de draairiching van de scherpstelknop om dichter of verderweg scherp te stellen. 

Na geslaagde foto's op het thuisfront heeft u voldoende ervaring om een stapje verder te gaan, de natuur in!

Alle succes toegewenst namens Natuurkijkers.be!  

Gavia_Photoadpater_usage_Sony_front_IMG_1216.jpg

De camera instellingen

Er zijn verschillende mogelijkheden om de camera in te stellen om een goed resultaat te bekomen.

De doelstelling is om op een goede en snelle manier een juist belichte foto te maken.

De sluitertijd kan op 1/125 seconden ingesteld worden of zelfs liefst hoger bv. 1/250 seconden. Door verschillende redenen, bv. trillingen van het statief, indrukken van ontspanknop, scherpstellen, kunnen bewegingen veroorzaakt worden. Dit geeft als gevolg een bewogen foto. Door het 'bevriezen' van de foto wordt de kans veel kleiner op bewegingsonscherpte. Er zijn een aantal truckjes waarbij u zelf kan ingrijpen.

1     Volledig automatische instelling

Men kan het toestel instellen op 'P’. Het fototoestel zal zelf bepalen wat de sluitertijd is alsook de ISO-waarden bepalen. Dit kan een gemakkelijke en snelle oplossing zijn wanneer het snel moet gebeuren. 

Bij te weinig licht zal de sluitertijd laag zijn, bv. 1/40 seconden. Het kan zijn dat door trillingen een bewogen foto genomen zal worden. Om dit te voorkomen kan een andere werkwijze gehanteerd worden. Deze wordt hieronder beschreven.

2    Half automatisch instellingen

2.1. Stappenplan met veranderlijk ingestelde ISO-waarden

Stel volgende zaken in op uw toestel:
-    toestel instellen op TV (sluitertijd)
-    ISO-waarde instellen op veranderlijk.

Stel de camera in op 1/1000 seconden bij voldoende licht. Bij een bewolkte dag kunt u de sluitertijd instellen op 1/250 seconden.

Als u zich richt op een bepaald voorwerp, kunt u de ontspanknop half indrukken. De camera zal zelf een berekening maken van de ISO-waarden. Dit wil zeggen: voor die bepaalde lichtomstandigheid én met de ingestelde waarde van 1/1000 seconden zal de camera een suggestie doen. Bv. ISO 200: in dit geval zal de foto goed zijn want er is voldoende hoge sluitertijd én de iso waarde is acceptabel.

Stel dat de camera een ISO-waarde 2000 zou aangeven, dan wilt dit vertellen dat de sluitertijd eigenlijk te kort is ingesteld. De camera zal een hogere ISO-waarde geven zodat foto alsnog voldoende belicht zou zijn. Actie: stel de sluitertijd in naar 1/250 seconden. 

Stel dat de camera ISO-waarde 50 aangeeft, dan wilt dit zeggen dat er voldoende licht is en gevoeligheid hoeft niet te hoog te zijn. Op dit moment kunt u de camera zelf instellen naar 1/2000 seconden of hoger.

2.2 Stappenplan met vast ingestelde Iso waarden

Stel de ISO-waarde vast op bv ISO 400. Tegenwoordig geven de camera's niet veel ruis meer op deze hoge waarden.

Stel je sluitertijd in op bv 1/500 seconden.

 -   Foto is overbelicht
Actie 1: Sluitertijd veranderen, bv. ga naar 1/1000 (= korter belichten)
Actie 2: ISO-waarde veranderen, bv. ISO 200

-   Foto is onderbelicht
Actie 1: Sluitertijd veranderen, bv. ga naar 1/125 (= langer belichten)
Actie 2: ISO-waarde veranderen, bv. ISO 800.

In het algemeen

  • Onderbelichte foto: door gebruik van een te korte sluitertijd of te lage ISO.
  • Overbelichte foto: door gebruik van een te lange sluitertijd of te hoge ISO.

Beter eerst deze stappen eens uitproberen in de tuin en op een vast object vooraleer de natuur in te trekken. Kijk goed wat er gebeurt met de waarden ( sluitertijd en ISO-waarden) wanneer de ontspanknop wordt ingedrukt.

Veel succes! 

Gavia_Photoadapter_usage_close_IMG_1202.jpg

Digiscopie is een vereeuwiging van visuele waarnemingen.

Een fotografische herinnering voor het leven kan met digiscopie. Op een veilige afstand dieren en vogels fotograferen is werkelijk een meerwaarde aan de beleving. Een memorabele herinnering tovert u op deze manier op het scherm van uw computer, tablet of gsm. Deel uw waarneming met uw vrienden via sociale netwerken en waarnemingen.be !

Vraag het aan onze expert Gunther!

Het is niet eenvoudig om door het bos de bomen niet meer te zien. Het aanbod van spotting scopes, adapters, ringen, fototoestellen, smartphones is bijzonder groot. Vraag gerust aan onze expert Gunther meer uitleg vooraleer u een toestel aankoopt. Uit ervaring in de winkel is Gunther meermaals geconfronteerd geweest met een verkeerde keuze van fototoestel. Wij zoeken samen met u naar de ideale oplossing om uw doel te bereiken. 

Contacteer ons
service-4.png

Deze website maakt gebruik van cookies! Meer details over onze cookies kan je terugvinden in onze cookiebeleid